Son yıllarda alerjik reaksiyonlar her zamankinden daha geç başlıyor ve daha uzun sürüyor. Uzmanlara göre bunun ardında yatan neden, iklim değişikliğinin doğrudan etkileri. Polen mevsiminin kayması ve uzaması, milyonlarca kişiyi etkiliyor.
Alerjiniz Daha Geç Mi Başlıyor? Nedeni Küresel Isınma Olabilir
Alerji mevsiminin genellikle bahar aylarının başında başladığı bilinse de, son dönemlerde birçok kişi alerjik semptomlarının eskisine göre daha geç başladığını fark ediyor. Bu değişimin temelinde, iklim değişikliğinin neden olduğu çevresel değişiklikler yer alıyor.
Bilim insanları, özellikle polen mevsimi üzerinde yapılan çalışmalarda, polen üretiminin hem arttığını hem de daha geç döneme kaydığını tespit etti. Bu durum, mevsimsel alerjisi olan bireylerin daha uzun süre ve daha yoğun semptomlar yaşamasına yol açıyor.
Polen Mevsimi Daha Geç Başlıyor, Daha Geç Bitiyor
ABD merkezli bir araştırmada, polen sezonunun son 30 yılda ortalama 20 gün daha uzadığı, başlangıcının ise giderek ileriye kaydığı tespit edildi. Bu değişim, küresel sıcaklıkların artışı ve bitkilerin değişen çiçeklenme döngüsü ile ilişkilendiriliyor.
Uzmanlar, özellikle şu alerjenlerin etkisinin arttığını belirtiyor:
- Çimen polenleri
- Ağaç polenleri (özellikle huş, meşe, kızılağaç)
- Yabani ot polenleri (ragweed gibi)
Ayrıca, karbondioksit oranının artması bitkilerde daha fazla polen üretimi anlamına geliyor. Bu da, alerjen yükünü önemli ölçüde artırıyor.
Alerji Semptomları Daha Yoğun Hissediliyor
Alerji uzmanlarına göre bu yeni durum, yalnızca başlangıç zamanını değiştirmekle kalmıyor, aynı zamanda semptomların şiddetini de artırıyor. Hastalar daha geç dönemde burun akıntısı, gözlerde kaşıntı, boğaz yanması ve nefes darlığı gibi belirtilerle doktora başvuruyor.
Alerji ve İmmünoloji Derneği üyesi Prof. Dr. Ayla Yıldız, bu durumu şöyle açıklıyor:
“İklim değişikliğiyle birlikte mevsimler kaydı. Bu da polen salınım süresini uzattı. Özellikle şehir hayatında yoğun egzoz gazı ve hava kirliliğiyle birleşince, alerji daha ciddi bir tablo haline geliyor.”
Kimler Risk Altında?
Aşağıdaki gruplar, geciken polen mevsimi nedeniyle daha fazla risk altında:
- Mevsimsel alerjisi olan bireyler
- Astım hastaları
- Çocuklar ve yaşlılar
- Açık havada çalışan veya vakit geçiren bireyler
Bu kişiler, alerjenlere daha uzun süre maruz kaldıkları için hem daha yoğun belirtiler yaşayabiliyor hem de yaşam kalitelerinde ciddi düşüş yaşayabiliyorlar.
Alerji Mevsimine Karşı Ne Yapmalı?
Uzmanlar, geciken ve uzayan alerji mevsimine karşı bireylerin alabileceği bazı temel önlemleri şöyle sıralıyor:
- Polen yoğunluğunun yüksek olduğu sabah saatlerinde dışarı çıkmaktan kaçının
- Pencereleri mümkün olduğunca kapalı tutun
- Eve geldikten sonra kıyafetlerinizi değiştirin ve duş alın
- Polen filtreli klima veya hava temizleyici kullanın
- Alerji ilaçlarınızı doktor önerisiyle zamanında alın
Bu önlemler, özellikle bahar sonu ve yaz başında daha fazla ihtiyaç duyulacak hale geliyor.
Bilim İnsanları Ne Öneriyor?
İklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek için bireysel önlemler yeterli değil. Bilim insanları, yerel yönetimlerin bitki örtüsü planlamalarında alerjen üretimi yüksek olan türler yerine daha az polen yayan türlere öncelik vermesini öneriyor. Aynı zamanda, sera gazı emisyonlarının azaltılması, uzun vadede alerji sezonunun kontrol altına alınmasında kilit rol oynayabilir.
Alerjiyle mücadelede kişisel tedbirlerin yanı sıra çevresel farkındalığın artırılması da kritik önem taşıyor. Özellikle şehir planlaması ve iklim politikalarının bu doğrultuda yeniden şekillenmesi gerektiği vurgulanıyor.
